MILITES

I.

MILITES

Haeretici, qui alias Floriniani et Corpocratiani, sic dicti, quia de Militaribus fuerunt, Philastrius de Haeres. Part. 3. c. 10,

II.

MILITES

qui aetate apud Romanos lecti, indicat Lex a Sempronio Graccho Tribuno Plebis lata: Ne quis ante annum 17. ad militiam cogeretur, cuius meminit Plut. Unde apparet, antea etiam minores 17. annis aliquando militâsse, forte sub bella Punica, accisis patriae rebus: Sed et Ambitio intervenerat, ut quidam ante id tempus militiae ascriberentur, quo postmodum citius ad honores et Tribunatus venirent, quod lege hâc sublatum. Scripti autem sunt usque ad annum 46. infra quod tempus Iuniores fuêre appellati, teste A. Gellio l. 10. c. 28. quinquagesimum tamen annum diserte ponit Seneca de Brev. vitae c. ult. et Fabius Institut. l. 9. quos I. Lipsius sic con ciliat, ut dicat, si quis Miles casu aut morbô stipendia sua non implevisset, cogi potuisse ad annum 50. qui liberabat, sive facta essent, sive infecta stipendia. Qui itaque militiae nomen dederunt, prius quam militum haberentur numerô, iureiurandô adacti, cincti et in numeros relati pro more fuerunt. Et primum quidem Milites sacramentô tantum a Tribunis rogabantur, non iureiurandô adigebantur ad militiam: ipsi vero inter se coniurabant, se fugae atque formidinis causâ non abituros, neque ex ordine recessuros. Donec L. Aemil. Paulo II. C. Ter. Varrone Consulib. an. Urb. Cond. 538. iureiurandô Milites fieri coepêre: ut Liv. docet l. 22. c. 38. Cingi dein consuevêre, qui mos inde fluxit, quod, Qui militabant, omnes cincti erant, ut tradit Servius in Virg. Aen. l. 2. Hinc in procinctu facta testamenta, Festô interprete, dicebantur, quae Milites pugnaturi, vel ut planius Plut. praesentibus commilitonibus nuncupabant. Nec vero in castris quis discinctus sine nota versabatur: imo cum ita stare, vel opus facere Milites cogebantur, non minimae id poenae genusfuit, Tandem in numeros referebantur: in quibus qui nondum erant, etiamsi lecti tyrones essent et publicis expensis iter facerent, nondum tamen milites hebebantur, l. ex eo ff. de milit. test. Vide Brissonium Antiq. Select. l. 2. c. 6. et 7. Neque tamen apud Romanosaliis militare licebat, quam civibus ac ingenuis, et quidem in quinque classibus censis, proletarii enim et capite censi inde non minus ac servi arcebantur, nisi extrema id flagitaret necessitas. Namque et capitali poenâ propositâ servi a militia sunt prohibiti, Plin. Ep. 39. l. 10. hocque adeo receptum fuit, ut cum ex inopia liberorum capitum, Imperatores ad ultimum prope desperatae Rei publ. auxilium adigerentur, non tamen vel tunc legerent in militiam servos, nisi liberos factos. Sed et Histriones omnes, praeter Atellanos, a militia prohibitos fuisse, ex Livio l. 7. c. 2. et Val. Max. discimus, l. 2. c. 4. ex. 4. Non autem ab initio stipendium meruêre Milites Romani sed de suo quisque eô munere functus est: annô demum 347. Anxure, Volscorum oppidô captô ac direptô, pedites primum stipendium acceperunt, et triennio post bello Veienti etiam equites. teste Liviô l. 4. c. 59. quod ad stateram illis distributum est, ut Varro docet de LL. l. 4. quia aere tum gravi Romani utebantur, quod pendebant, non numerabant,

ut observavit Godesc. Stewechius ad Vegetium l. 2. c. 19. Vestem e publico dein addi iussit, Caius Sempron. Gracchus Tribun. Plebis ut Plut. refert. Sed de his plura vide infra, in voce Stipendium. Vestis, antiquissimis temporibus, Militaris toga erat, unde

apud antiquos togis in cinctu pugnâsse, docet Festus Pomp. l. 5. postea florente Rebul. Sagum fuit, quod cum Chamyde ac Paludamento idem facit Octav. Ferrarius de Re Vestiar. part. 2. l. 3. c. 5. Vide infra suô locô. Vestigia tamen prisci ritus revocata ab Antonino Philosopho deprehendimus, apud Iul. Capitolin. c. 27. in eiusvita, ubi inter alia ait: Numquam sagatos sub eo milites fuisse. Calceamentum caliga fuit, quam ςτρατιωτικὸν ὑπόδημα Dio. l. 48. appellat, unde militia Tertulliano Caligata l. de Idol. c. 19. et Milites, Caligati passim dictileguntur. Inprimis apud Iuvenal. Sat. ult. v. 24.

Cum duo crura habeas, offendere tot Caligatos.

Sic tamen, ut qui priorum classium erant, quique gradum aliquem tenebant, clavorum genere ab inferioribus distinguerentur: namque, qui caligis suffixi erant clavi, e diversis metallis, vulgo quidem ferrei, alias quoque argentei, atque aurei erant, B. Balduinus de Calceo c. 13. Coeterum, corollâ plumeâ pennisque tribus puniceis aut nigris erectis, longitudinis ferme bicubitalis, in summo vertice adornati, bullis aureis distinctos gerebant baltheos, qui praecipuus Militum honor fuit. Post exacta tandem legitima stipendia, Laribus arma sua consecrabant. Ovid. Trist. l. 4. Eleg. 8. v. 21.

Miles, ut emeritis non est satis utilis annis,

Ponit ad antiquos, quae tulit arma, Lares etc.

Ut et alia quaedam breviter addam: Milites, aestate in campo, hieme sub tecto, exercebantur apud Romanos; sed pluviali tantum tempore. Nam si pluviae vel nives cessarent, etiam hibernis diebus in campo exercebantur et sub dio: quam in rem porticus struebant, tegulis vel scandulis, aut si abessent, ulvâ seu cannis, tectas. Vegetius l. 1. c. 18. Equi lignei hieme sub tecto, aestate ponebantur in campo. Et l. 2. c. 23. Missilia quoque vel plumbatas iugi perpetuôque exercitiô dirigere cogebantur, usque adeo, ut tempore hiemis de tegulis vel scandulis; quae si deessent, certe de Cannis, ulva vel culmo. et porticus tegerentur ad equites et quaedam velut basilicae ad pedites. In quarum locum, cum virides porticus et flexibilibus atque in se curvatis arboribus constructae, successissent, sub quibus delicati milites et otiosi, omnis iam militaris exercitii expertes aestum vitabant, iussit illas de castris derui Hadrianus Imperator, uti apud Spratianum c. 10. legimus. Vide de Militari exercitio plura, supra in voce Armatura. Itinera Militum ut plurimum sic habebant, ut horas quinque ambularent quottidie: quô spatiô conficiebant modo vicena, modo vicena et quaterna passuum milia; quorum ille militaris, hîc plenus gradus dicebatur, Vegetius l. 1. c. 9. Hinc et in Iure civili, ad legitimum diei unius iter 20. mill. pass. praescribuntur, in leg. 3. De verbor signific. et alibi saepius. Vide quoque supra Exercitus. Habebant autem dextrô latere cinctum ensem, priscis temporibus, uti Polybius testatur: Postea, ut videtur, et sub Imperatoribus, solis Praetorianis hôc modô cinctis, reliqui sinistros enses habuêre, uti diximus supra in hac voce. Porro Milites stantes coenâsse, Amm. Marcellin. l. 17. docet, ubi de Iuliano, Per varios, inquit, procinctus stans interdum, more militiae, cibum brevem vilemque sumere videbatur. Hinc, sicuti porticus virides, ut dictum, ita tricliniares lectos de castris, idem Hadrianus removit, ut in luxum lapsi milites priscô more cibum caperent, Casaubon. ad Spartian. loc. cit. Salmas. id de prandio quidem verum esse addit: cenantes autem accubisse etc. Plura hac de re vide apud Lipsium de Mil. Romana, Ian. Gruterum, qui urbes effeminando, castra masculando militi facere, iusta dissertatione demonstrat ad Tacitum c. 38. Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 10. cum Paraliponenis Thomae Dempsteri, et paulo infra, ubi de variis Militum speciebus, praemiis ac poenis quaedam subiungemus. Apud Athenienses, ad annum usque 40. ab anno decimo octavo militare cogebantur, et quidem ad annum usque 20. intra Atticae fines, a vicesimo vero extra Atticam, ex lege Solonis, cuius meminit Ulpianus ad Olynthiacam 3. Quô respiciens Macrob. in Somn. Scip. l. 1. c. 6. ait: Nonnullarum Rerump. is mos est, ut post sextam hebdomadem (i. e. quadragesimum secundum annum) ad militiam nemo cogatur: in pluribus detur remissio post septimam, (i. e. annum 49.) ita ergo a decimo octavo anno, postquam Ephebis adscripti essent, ad vigesimum usque urbana ac suburbana castella custodiebant, sic quidem, ut si priore annô custodiam in Urbe populo approbâssent, instructi pro contione clypeô et hastâ, ut et chlamyde, seu veste militari, in suburbana castella mitterentur, Pollux l. 8. c. 9. Vigesimô dein aetatis annô, in Lexiarchium librum referebantur, et in Agrauli aede iuramentô se obstringebant, sicque ad externa bella mittebantur. Inscribebantur autem Epheborum nomina, annotatô annô, per Archontis, qui Fastos signabat, adscriptum nomen: additô quoque Eponymi illius nomine, quô primum custodes erant publice; ut, cum unumquemque Atheniensium militare oporteret ab anno 18. usque ad annum 40. stipendiorum numerus iniri posset. Soli autem divites, quibus census erat, ac ingenui, ἐκ καταλόγου apud Athenienses similiter militabant, exclusis proletariis et capite censis, uti de Romanis diximus, nisi quod aliquando evocati fuêre sive pro milite, aut tumultuarii, non sacramentô rogati. Unde cum terrestri praeliô omnes pene, qui militabant, divites, a Lacedaemoniis essent occisi, facile ivit in contraria plebs, quae non militaverat, et mutatus est Reip. status. In quilini tamen militabant, sed inter gravis armaturae milites, cum civibus, stipendis facere prohibebantur. Nec minus in hac Republ. servi a militia, quam in Romana, arcebantur, nisi id postularet necessitas. Milites conscribebat Imperator, quiex iis,

quibus nondum vacatio militiae erat, eligebat quos vellet: lecti in tabulas ac codices referebantur, quam ob causam οἱ ἐκ καταλόγου Polluci dicuntur; dicuntur; idque ideo, ut sichominum et stipendiorum memoria publice extaret. Fiebat id in conscribendis peditibus, a Taxiarchis, Pollux l. 8. c. 9. in Equitibus legendis, a Phylarchis, primaque perfectae militiae rudimenta inter pedites erant, neque quisquam, nisi δεδοκιμασμένος, Equitibus adscribi poterat. Primis vero annis in partibus illis exercitus, in quibus minus periculi erat, collocabantur, nude pugna illa τερθρεία proprie vocata est, neque enim cum veteranis pugnare illis licebat. Equitum δοκιμασίαν a Senatu quingentorum factam existimant Eruditi: iidem enim equos ad bellum probabant, delectusque Equitum fiebat et ab Hipparcho et a Phylarchis, atque etiam a Quingentorum Senatu, neque hîc Leges sinebant ullum esse gratiae Imperatori locum, etc. Stipendium Militum quodnam fuerit, vide suô locô. Vacabant autem miltiâ apud Athenienses, Redemptores Vectigalium ac Choreutae. Vide Sam. Petitum Comm. in LL. Atticas l. 8. tit. 1. 2. et 3. et Franc. Rossaeum Archaeol. Attic. l. 6. sectione 3. etc. Apud Israelitas, aetas a vigesimo anno usque ad 60. pertingebat, vide Numer. c. 1. v. 3. 18. etc. ut et Thom. Godwyn. de Ritib. Hebr. l. 6. c. 8. nec non supra Latrones, ac ubi de Latronum Lusu. Ut de Militibus aegris aliquid addam, solebant illi in Coloniis relinqui. Sic urbem ad Acesinem Alexandri iussu conditam, mercenariis ad militiam ineptis, seniô puta vel vulneribus, attribuit Arrianus l. 5. c. 4. Vide quoque Curtium l. 7. c. 3. et 6. Plin. l. 6. c. 27. Arrianum iterum l. 4. c. 1. et l. 7. c. 4. Sed iam ante ipsum eadem Cambysi cura: cuius colonia inter Nelos et Marchadas deductis eo aegris exercitus, memoratur Plinio l. 6. c. 29. Imo Sobios, de exercitu Herculis maiores suos esse commemorantes, aegros relictos esse; cepisse sedem etc. apud Curtium legas l. 9 c. 4. Pompeius hos imitatus, urbem eô locô, quô Mithridatem vicerat, condidit, quam vulnerati aut aetate confecti milites sui haberent, apud Dionem

l. 36. etc. Sed nec mortuis sua praemia defuêre, ut hîc passim videre est. Inter quae non minimum, quod liberos eorum, qui pro patria cecidissent, publice educati, lege latâ Athenienses voluerunt. Quos aliae quoave gentes sequutae, ut supra vidimus, voce Epigoni. Quodque uxores eorum, qui bello caesi, pecuniae destributione consolatus legitur Michael Rangebes, apud Zonaram, Freinshemio laudatum, Not. ad Currtium l. 10. c. 4. ubi Romanas etiam Leges pupillis eiusmodi varia solatia constituisse, addit. VARIAE MILITUM SPECIES. Accensi dicebantur, qui ad censum Legionum erant additi. Adscriptii vel Adscriptivi, qui adscribebantur inermes, ut succederent armatis militibus, si quis eorum deperisset, Hi cum erant attributi Decurionibus ac Centurionibus, qui eorum haberent numerum, dicebantur Accensi, Varro de vita Pop. R. l. 3. Aeere diruti appellabantur, cum propterignominiam, stipendium subtrahebatur, quod in aere olim pendi solitum: hoc in fiscum diruebatur, non in militis sacculum, unde eis nomen. Antesignani, qui ante signum in acie collocati, signa seu vexilla propugnabant ac defendebant, Gall. l'Auantgarde. Hoc Principes sequebantur. Zuxilia, dictifunt Milites, qui a sociis vel a foederatis gentibus mittebantur. Hi altera pars erant exercitus Romani, sicut altera, Legiones. Balistarii, a genere armorum. per Coniurationem sive coriurati dicebantur, qui obortô tumultu, i. e. bellô Italicô vel Gallicô, quô tempore singulos interrogare non vacabat, cum Imperator in Capitolium se conferens, exinde duo protulisset vexilla, unum roseum, quô pedites evocaret, alterum caeruleum, quô equites, dicens; Qui vult salvam remp. me sequatur: conveniebant simulque iurabant, Liv. l. 45. Dimachae, qui pro loco vel equites, vel pedites erant: armaque graviora ferebant, coeterum equis utebantur, Curt. l. 5. c. 13. Hodie Dragons Gallis. Duplicarii, quibus ad virtutem duplicia cibariaut darentur, institutum. Emeriti, qui verbis Tullii pro lege Manil. stipendia sua confecêre. His agri concess, Sueton. Augusto c. 13. pecuniaque donata est. Fessus in acceptos miles deducitur agros, Ovid. Amor. l. 2. eleg. 9. v. 19. Evocati, qui necessitate cogente, licet veterani iam essent, evocabantur ab Imperatore contra hostem, Lips. de Mil. Roman. l. 1. dial, 8. Fabiani, memorati C. Nepoti Iphicrata c. 2. quemadmodum avondam Fabiani milites Romani appellati sunt. sic Iphicratentes apud Graecos in summa laude fuerunt. Nempe ea fuit ambitio Principum, ut a nomimine suo milites etiam insigniri vellent. Hinc Ioviniani, et Herculiani, apud Zosimum et Mamertinum, Sic Alexandrini Caracallae, de quibus disertim Dio et Herodianus l. 4. c. 8. Honroarii, Theodosiani, Constantini, Gratianenses, Valentinianenses in Notit utriusque Imp. Quod etiam in populis portisque adhibitum. Keuchenius ad Nepotem d. l. Ferentarii dicebantur, levis armaturae Milites: a ferendis telis, quae erant fundae ac lapides: vel a ferendo auxilio, Festus. Funditores, qui fundis magnis dimicabant. Hastati, qui Velitibus seu

Pilanis adultiores, armaturam ferebant, nempe scutum, ensem, ad dextrum femur, Hispaniensem, veruta duo, galeam aeneam et crurum tegmen ocream. Praeterea corollam plumeam in apice, et cordituum, i. e. aes unius spithamae, in pectore: vel, siquis 10000. drachmarum censum excessisset,

hamis consertum thoracem. Hi primi hastam ferebant. Legionarii, qui in Legione aliqua militabant. Hos cives ac in 5. classibus censos ludicraeque artis expertes esse oportuit: Neque arma solum, verum et vallum ac cibaria saepe secum ferebant, Cicer. Tusc. quaest. l. 2. Coeterum iis aditus patebat ad militaria munera, ad cohortem Praetoriam, ad praedam, ad dona Imperatoria. Ostensionales, vide infra. Pilani, erant natu minimi, quorum arma gladius, pila et parma. Addebatur etiam simplex cassis. Vide quoque Velites. Praetoriani, cohortis Praetoriae milites, a Praetore h. e. Imperatore corporis, seu custodiae causâ delecti. Primani, Secundani, Tertiani etc. in veterib. Lapidum inscriptionibus, a numero Legionum, in quibus militârunt nominati sunt. Principes, Hastatos sequebantur, aetate acrobore praestantiores, qui a principio gladiis utebantur. His eadem cum Hastatis arma. Pterophori, vide infra in voce Pinna. Rorarii, quibusdam iidem cum Ferentariis, dicti a rorando. quod, ut ante imbrem fere rorare solet: sic illi ante gravem armaturam incederent. per Sacramentum, Graecis οἱ ἐκ καταλόγου, Milites dicebantur, qui ab ipsis Ducibus delectu habitô conscribebantur: Et hoc solum legitimum Militiae genus erat. Subitarii, iidem cum Coniuratis. Supernumerarii, it. Supranumeros, vide hôc lemmate. Superventores, videinfra in hac voce. Triarii, qui in acie tertiô ordine extremis subsidio deponebantur. Hi ceteris provectiores, inclinatam aciem saepissime restituerunt: instructi iisdem armis cum Hastatis ac Principibus, nisi quod pro verutis hastas gere. rent. Tyrones dicebantur, qui annô aetat. 17. militiae primum nomen dedêre. Hi arma sumpturi in iusiurandum adigebantur. Velites, dicebantur minimae aetatis ac fortunae tenuioris milites: quasi volantes, expediti dicti, quorum usus eô bellô, quô Capuam Fulvius Flaccus obsedit, repertus est. Iidem cum Pilanis. Veterani, qui multa iam stipendia fecerunt. Aliquando pro Emeritis sumuntur. Vide supra in voce Emeriti. Volones dicti sunt, qui post Cannensem cladem usque ad 8000. cum essent servi, sponte se ad militiam obtulerunt etc. PRAEMIA MILITARIA OLIM USITATA. Adorea, frumenti fuit genus, apud Veteres in honore habitum, quod eô per 300. annos populus Romanus victitâsset: huius certâ mensurâ milites antiquitus, ob rem bene gestam, solebant onari. Armillae, inter Militum donaria fuêre; quarum plus 160. L. Siccium Dentatum retulisse, resert A. Gellius l. 2. c. 11. Vide Florum l. 1. c. 1. Verum hae non exteris: sed civibus dabantur. Plin. l. 33. c. 3. Equitibus inprimis familiares, Th. Bartholinus de Armillis. Brachialia Livio dicuntur l. 37. c. 9. quae aliis Armillae, quas vide. Hinc corrupte, inter ornamenta mulierum, Bracolettae appellantur. Corniculi. armillis saepe saepiussociantur: His equites donari solebant, qui corniculô merebant, apud Val. Max. l. 6. c. 1. ex 11. Vide quae de iis habet Th. Bartholin. de Armillis Veter. p. 51. Coronae, vide supra suô locô. Δημοσία τροφὴ, apud Athenienses concedebatur in bello mutilatis; quorum reditus annuus erat inter tres minas: exlege, Τοὺς πηρωθέντας εν πολέμῳ δημοσία τρ´φειν, Mutilatiin bello publice aluntor. Hasta pura, quae Catoni donatica, aliô nomine graminea dicta est. Vide Turnebum Adversar. l.

29. c. 1. Insignium locô arma ferre Athenis concessum est, cum gloria e bello reversis: datusque in Astu locus. Monilia, quae a collo eorum suspendebantur, teste Festô. Munera militaria Centurionatus, Praefecturae, Decurionatus, Optionatus etc. Unde et Lex Atheniensium: Πλεονελτεο?μ ποεο?μ τπὶς εμτάλτπις, Qui egregiam in bello operam praestant, ad maiora provehuntor. Nomen Cecropidurum, i. e. antiquissimorum civium, conferebatur bene meritis, Athenis. Pecunia, ante triumphum ab Imperatorib. distributa, teste Liviô l. 28. Phalerae, ornamenta equorum in fronte erant, qualibus quinquies vicies donatus legitur praefatus Siccius, Romanus Achilles dictus. Α᾿σπιδίσκους vocat Suidas. Praetoriae cohortis communio, quae nemini nisi oivi Romano permittebatur, ex qua qui fuissent, in beneficiis ab Imperat. ad aerarium deferebatur. Προεδρίας Ius, in Rep. Atheniensi, consequebantur filii Parentum, qui in bello occubuerant; primas namque in theatris occupabant sedes, et de publico educati ac instituti, πανοπλίᾳ que instructi ad sua mittebantur negotia, ex lege Solonis, cuius meminit Laertius. Sepulchra magnifice exornabantur: ac pyram ter circumcuntes commilitones, velut in acie, arma, enes, clypeos, hastas, in ignem vel sepulchrum coniciebant. Maxima autem ex parte in

Ceramico publicô sumptu efferebantur. Spolia populus dividebat. Stipendia, pro meritis augebantur: ut videre est apud Lips. l. Elect. ac infra, in voce Stipendium. Torques, quales 83. Dentatus retro dictus apud A. Gellium l. 2. c. 11. accepit: Erant autem vel Duplares, qui ob virtutem duplas consequebantur annonas: vel Simplares, qui bus una et semissis tribuebatur etc. POENAE MILITARES; QUAE OLIM IN USU. Canum dedecus vide supra. Censio hastaria, cum Militi mulctae nomine, ob delictum militare, indicebatur, ut hastas daret. Cibum standô capere cogebantur, potumque, apud Livium l. 24. qui deorectatae pugnae memores secessionem feoerant. Cinguli ademptio non minima ignominia fuit, utpote dimissionis et exauctorationis infamis indicina. Vid. Freculphum Chron. tom. 2. l. 3. c. 15. et Suetonium Augusto c. 24. ubidocet. interdum tunicatos discinctosque nonnumquam cum decempedis vel etiam cespitem portantes, stare per totum diem ante Praetorium iussisse milites. Condemnatio, vide supra. Decimatio, totam legionem spectabat, cuius antiquissimum exemplum exstat apud Livium, ab Appio Claudio Consule exercitum l. 2. c. 59. Dimissioignominiosa, quô pactô Caesar C. Avienum, ab exercitu suo removisse, apud Hirtium de bello Afric. c. 54. legitur. Fossam fodere, tunicis interioribus solutis, inspectante reliquô exercitu, antiquum militaris ignominiae genus fuisse, ex Plut. in Lucullo discimus. Fustibus caecidit militem extraneum, quem extra ordinem deprehendit, Scipio, disciplinam militarem ad Numantiam corrigens. Sic Fustuarium meruêre Legiones, quae Consulem deferurunt, Cicer. Philipp. Inprimis infligebatur haec poena custodibu, sive vigilibus in militia, qui tesseras non reddidissent, aut dormivissent, autlocum vigiliae deseruissent: Item qui furtô aliquid e castris sustulissent etc. Heliastis plectendus Athenis tradebatur, qui vel militare recusâsset, velordine excessisset, vel timidum se praebuisset, vel clypeum abiecisset. Hibernare extra oppidum cogebantur milites, apud Liv. l. 26. neque propius ullam Urbem 10000. passuum accedere hibernando, ignominiae causâ, licebat. Hordeum pro tritico ignominiae causâ datum cohortibus, quae signa amiserant, apud Liv. l. 27. Mors transfugis ac proditoribus etc. illata. Navi vetustae impositi desertores ventis permittebantur, vide in fra Vetus Consul. Nudis pedibus coram Ducis stare tentorio, vel etiam cespitem portare, inter poenas quoque fuit. Sanguinis missio, nota erat meritae mortis, sed clementer sondonatae, cuius species modica erat eius effusio. Stipendiô, sive menstruô, sive annuô interdum fraudabantur, qui officium non fecissent, ut de integra Legione scribit Liv. l. 40. Tentorii locus subinde in poenam mutatus. Virgis sub furca diu caesus, sestertiô nummô veniit Caius Matienus, quod Exercitum in Hispan ia deseruisset, apud Liv. l. 29. c. 8. Vitibus militem Romanum quem extra ordinem deprehen derat, caecidit Scipio disciplinam militarem ad Numantiam corrigens, apud eundem etc.